Μαιευτική Γυναικολογική Μέριμνα
Παράγοντας V Leiden
Η ιστορία (της θρομβοφιλίας) ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’70, μ’ ένα αεροπορικό ταξίδι!... και με την ανάγκη των αεροπορικών εταιριών να μεγιστοποιήσουν την μεταφορική ικανότητα των αεροπλάνων ελαττώνοντας το διαθέσιμο χώρο για κάθε επιβάτη. Παρατηρήθηκε τότε πως ένας αριθμός επιβατών παρουσίαζε – συνήθως στα κάτω άκρα - φλεβική θρόμβωση 1-2 μέρες από πολύωρη υπερατλαντική πτήση. Κοινό χαρακτηριστικό αυτών των περιπτώσεων ήταν ότι επρόκειτο για επιβάτες οικονομικής θέσης . To 1993 o Dahlback περιέγραψε οικογένειες με θρομβοφιλική διάθεση των οποίων το πλάσμα παρουσίαζε φτωχή ανταπόκριση στην ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C και αναγνώρισε ένα νέο μηχανισμό κληρονομικής θρομβοφιλίας. Αργότερα αποδείχθηκε ότι μια μετάλλαξη στον παράγοντα V που προκαλεί αντικατάσταση του αμινοξέος αργινίνη στη θέση 506 από το αμινοξύ γλουταμίνη είναι η πιο συχνή αιτία αντοχής στην ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C. Ο παράγοντας V που φέρει την μετάλλαξη αυτή ονομάζεται παράγοντας V-Leiden και πήρε την ονομασία του από τη μικρή πόλη της Ολλανδίας όπου βρισκόταν το εργαστήριο του ερευνητή αιματολόγου . Η σημειακή μετάλλαξη F V (G1691A-Leiden ή R506Q-R2) αποτελεί τον κυριότερο γενετικό παράγοντα θρομβοφιλίας στο γενικό πληθυσμό. Το μεταλλαγμένο γονίδιο ισοεπικρατεί του φυσιολογικού, γεγονός που οδηγεί σε διαφορική έκφραση της νόσου (ήπια μορφή στους φορείς, 10 φορές βαρύτερη στους ομοζυγώτες). Στην πλειονότητα των ασθενών (80%), ο φαινότυπος περιλαμβάνει αντίσταση στην ενεργό πρωτεΐνη C. Παράλληλα, η μετάλλαξη φαίνεται να εμπλέκεται στην αιτιοπαθογένεση της γυναικείας υπογονιμότητας .
Κληρονομικότητα παράγοντα V Leiden.
Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχουν τρία είδη ανθρώπων ώς προς τον παράγοντα V Leiden : α) Εκείνοι που δεν έχουν κανένα πρόβλημα (native type) , β) Ετεροζυγώτες και γ) Ομοζυγώτες . Οι ομοζυγώτες είναι τέκνα ετεροζυγωτών . Δείτε και την εικόνα με τον καρυότυπο παρακάτω.
Κλινικά χαρακτηριστικά
Οι περισσότεροι ασθενείς με αντοχή στην ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C είναι ετεροζυγώτες (3-8% των Καυκασίων).
Σε 20-25% των ασθενών που εκδηλώνουν φλεβική θρόμβωση ανευρίσκεται ο παράγοντας V-Leiden και γι αυτό το λόγο , η μετάλλαξη αυτή αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα θρομβοφιλίας . Οι πιο συχνές κλινικές εκδηλώσεις είναι εν τω βάθει και επιφανειακές φλεβικές θρομβώσεις, ενώ η πνευμονική εμβολή και η θρόμβωση σε ασυνήθεις θέσεις (μεσεντέρια αγγεία, πυλαία φλέβα κ.α.) είναι σχετικά σπάνιες συγκριτικά με άλλες συγγενείς θρομβοφιλίες. Στους μισούς περίπου ασθενείς με παράγοντα V Leiden η φλεβοθρόμβωση εμφανίζεται αυτόματα, χωρίς παρουσία εκλυτικών παραγόντων (π.χ. χειρουργείο, παρατεταμένη κατάκλιση κ.λπ.). Επίσης οι γυναίκες φορείς μπορεί να έχουν αυτόματες αποβολές ή άλλες μαιευτικές επιπλοκές .
Η συνύπαρξη και άλλων προδιαθεστικών παραγόντων κληρονομικών ή επίκτητων (π.χ. αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα, χειρουργικές επεμβάσεις, κακοήθειες, φλεγμονές, εγκυμοσύνη, αντισυλληπτικά κ.λπ.) σε ασθενείς με την μετάλλαξη του παράγοντα V-Leiden, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο φλεβοθρόμβωσης.
Ετεροζυγωτία και - ακόμα χειρότερα - ομοζυγωτία για τον Παράγοντα V Leiden.
Ετεροζυγωτία και - ακόμα χειρότερα - ομοζυγωτία για τον Παράγοντα V Leiden , Προκαλεί Αντίσταση στην Ενεργοποιημένη Πρωτεΐνη C , ένα φυσικό αντιπηκτικό . Αντίσταση στην αντιπηκτική δράση σημαίνει τάση για θρόμβωση .
Ο παράγοντας αυτός είναι κληρονομικός . Αλλά αντίσταση στην ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C (APC-R), δηλαδή η αντίσταση στην αντιπηκτική της δράση μπορεί να εμφανιστεί και από επίκτητος παράγοντες , ΜΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΥΣ , και τότε μιλάμε για το νοσολογικό σύμπλεγμα των επίκτητων θρομβοφιλιών , και του αντιφωσφολιπιδικού συνδρόμου .
Αντιφωσφολιπιδικό : Η επίκτητη APC-R σχετίζεται με τα αντικαρδιολιπινικά αντισώματα, το αντιπηκτικό του λύκου και τη αυξημένη συγκέντρωση του παράγοντα VIII. Επίσης είναι δυνατόν να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια του δεύτερου ή τρίτου τριμήνου μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης, ως αποτέλεσμα αυξημένων επιπέδων του παράγοντα VIII και μειωμένων επιπέδων της πρωτεΐνης S.
Παράγων V Leiden : Η κληρονομική APC-R οφείλεται στο 95%, στη σημειακή μετάλλαξη του γονιδίου του παράγοντα V στο χρωμόσωμα 1 . Κατά τη μετάλλαξη αυτή η γουανίνη της θέσης 1691 αντικαθίσταται από την αδενίνη και αυτό οδηγεί στη σύνθεση ενός νέου παράγοντα V στον οποίο η αργινίνη αντικαθίσταται από τη γλουταμίνη στη θέση 506. Ο μεταλλαγμένος παράγοντας καλείται F V Leiden από την ομώνυμη πόλη της Ολλανδίας όπου και πρωτοπεριγράφτηκε. Η APC-R είναι το πιο συχνό αίτιο κληρονομικής θρομβοφιλίας (40-50%).
Βιβλιογραφία - External Links
Ολα τα παρακάτω Links οδηγούν σε πλήρεις φακέλους , τους οποίους μπορείτε να κατεβάσετε και να εκτυπώσετε .
Hereditary thrombophilia and recurrent pregnancy loss: a retrospective
cohort study of pregnancy outcome and obstetric complications.
Lund M, Nielsen HS, Hviid TV, Steffensen R, Nyboe Andersen A,
Christiansen OB.
Hum Reprod. 2010 Dec;25(12):2978-84. doi: 10.1093/humrep/deq280. Epub
2010 Oct 11.
PMID: 20937743 [PubMed - indexed for MEDLINE] Free Article
Factor V Leiden Thrombophilia.
Kujovich JL.
In: Pagon RA, Adam MP, Bird TD, Dolan CR, Fong CT, Stephens K, editors.
GeneReviews™ [Internet]. Seattle (WA): University of Washington,
Seattle; 1993-2013.
1999 May 14 [updated 2010 Mar 9].
PMID: 20301542 [PubMed] Books & Documents
Thrombotic risk during oral contraceptive use and pregnancy in women
with factor V Leiden or prothrombin mutation: a rational approach to
contraception.
van Vlijmen EF, Veeger NJ, Middeldorp S, Hamulyák K, Prins MH, Büller
HR, Meijer K.
Blood. 2011 Aug 25;118(8):2055-61; quiz 2375. doi:
10.1182/blood-2011-03-345678. Epub 2011 Jun 9.
PMID: 21659542 [PubMed - indexed for MEDLINE] Free Article
Genetic polymorphisms on the factor V gene in women with recurrent
miscarriage and acquired APCR.
Dawood F, Mountford R, Farquharson R, Quenby S.
Hum Reprod. 2007 Sep;22(9):2546-53. Epub 2007 Jul 19.
PMID: 17640947 [PubMed - indexed for MEDLINE] Free Article
Factor V Leiden, pregnancy complications and adverse outcomes: the
Hordaland Homocysteine Study.
Nurk E, Tell GS, Refsum H, Ueland PM, Vollset SE.
QJM. 2006 May;99(5):289-98. Epub 2006 Apr 13.
PMID: 16613994 [PubMed - indexed for MEDLINE] Free Article
Δείτε Επίσης
Αυτόματες , Πρώϊμες , Και Κρυφές Αποβολές
Θρομβοφιλία (κληρονομική ή και επίκτητη)
Μετάλλαξη Προθρομβίνης FII G20210A
Plasminogen Activator Inhibitor - 1 : Αναστολέας του Ενεργοποιητή του Ιστικού Πλασμινογόνου - 1
Η σελίδα έχει εώς τώρα
Επισκέπτες
