Μαιευτική Γυναικολογική ΜέριμναMenu

• Εγκυμοσύνη
• Νέες Γυναίκες
• Νεοπλασίες
• Επικοινωνία
• Τοποθεσία

×

Αμνιακό Υγρό

Εκτίμηση Αμνιακού Υγρού με Κλινική Εξέταση και με Υπερηχογραφία

Διάγνωση Διαφυγής Αμνιακού Υγρού / Ρήξης Υμένων

Ρήξη μεμβρανών μετά τις 37 εβδομάδες εγκυμοσύνης με διαστολικές ωδίνες

Ρήξη μεμβρανών μετά τις 37 εβδομάδες χωρίς διαστολικές ωδίνες

Ρήξη μεμβρανών πρίν τις 37 εβδομάδες χωρίς διαστολικές ωδίνες

Ρήξη μεμβρανών πρίν τις 25 εβδομάδες

Φλεγμονή Αμνιακού Υγρού - Χοριοαμνιονίτιδα

Αμνιακό Υγρό : Στοιχεία Παθολογίας

Ολιγάμνιο , Ταξινόμηση Αιτιολογιών

Ολιγάμνιο : Εμβρυϊκές Αιτίες

Ολιγάμνιο : Μητρικές Αιτίες

Συγγενείς Ανωμαλίες Συσχετιζόμενες Με Ολιγάμνιο

Υδράμνιο (πολυδράμνιο) Ταξινόμηση Αιτιολογιών

Αμνιοκέντηση - Αμνιοπαρακέντηση

Αμνιοκέντηση : Αποτελέσματα

Σε Ποιές Εγκυες Συνιστάται Η Αμνιοκέντηση;

Αμνιοπαρακέντηση : Πότε και πώς Γίνεται ; 

Οδηγίες Για Μετά Την Αμνιοπαρακέντηση

Μή Επεμβατικός Προγεννητικός Ελεγχος Αντί Αμνιοπαρακέντησης

Τι μπορεί να ανιχνεύσει ο Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος ;

Ποιές έγκυες μπορούν να κάνουν τον Μη επεμβατικό προγεννητικό έλεγχο ;

Πότε δεν είναι κατάλληλος ο Μη Επεμβατικός Προγεννητικός Ελεγχος και αντιθέτως προτιμάται αμνιοκέντηση;

Στοιχεία Εμβρυολογίας Αμνιακού Υγρού

Ποια είναι η πρώτη ένδειξη του αμνιακού υγρού ;

Αμνιακό Υγρό . Πώς Παράγεται ; Πώς Απεκκρίνεται ;

Αμνιακό Υγρό : Δυναμικά μεταβαλλόμενη ισσοροπία

Αύξηση αμνιακού υγρού σε σχέση με την ηλικία εγκυμοσύνης

Αμνιακό υγρό : Σύσταση

Εισαγωγή

Το αμνιακό υγρό είναι το υγρό που εμπεριέχεται μέσα στον αμνιακό σάκο . Η παραγωγή του γίνεται στις πρώτες εβδομάδες της κύησης κυρίως από πλακουντιακά και υμενικά στοιχεία . Αργότερα , όταν ο αναπτυσσόμενος άνθρωπος αποκτήσει λειτουργικότα στους προδρομικούς νεφρούς , η παραγωγή του αμνιακού υγρού γίνεται από την εμβρυϊκή ούρηση . Το αμνιακό υγρό μεταβάλλεται σε ποσότητα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης . Το μέγιστο ποσό του αμνιακού υγρού υπάρχει στο διάστημα από 32 με 36 εβδομάδες . Μετά από (περίπου) 36 εβδομάδες , δηλάδή μετά που η έγκυος θα μπεί στο μήνα της , το αμνιακό υγρό αρχίζει να μειώνεται

Εκτίμηση Αμνιακού Υγρού με Κλινική Εξέταση και με Υπερηχογραφία

Η εκτίμηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού με κλινική εξέταση είναι γενικά ανακριβής . Δεν μπορούμε δηλαδή μόνο με την επισκόπηση και την ψηλάφηση να προσδιορίσουμε το ποσό του αμνιακού υγρού . Η κλινική εξέταση δημιουργεί μόνον υποψίες , όχι αξιόπιστες διαγνώσεις . Αντιθέτως , η εξέταση της ποσότητας του  αμνιακού υγρού με υπερηχογραφία δίνει αρκετά αξιόπιστα αποτελέσματα και είναι πλέον ο επίσημος τρόπος αξιολόγησης .

Προβλήματα μπορεί να υπάρξουν στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων επειδή το εύρος των φυσιολογικών τιμών είναι μεγάλο , αλλά τότε συνεκτιμούνται και άλλοι παράγοντες (Βιοφυσικό Προφίλ , NST - Καρδιοτοκογραφία , Doppler , Αρτηριάκή Πίεση , Αιματολογικές Εξετάσεις , Εξετάσεις Ούρων , Δοκιμασία Για Ρήξη Υμένων Και Διαφυγή Αμνιακού , και Ανάπτυξη Εμβρύου) .

Η παρακολούθηση και εκτίμηση της ποσότητας του Αμνιακού Υγρού είναι μείζονος σημασίας από μόνη της . Δεν νοείται παρακολούθηση κύησης χωρίς παρακολούθηση αμνιακού . Περιορισμοί υπάρχουν . Θυμηθείτε , δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε την ΣΥΣΤΑΣΗ του αμνιακού υγρού με υπερηχογραφία  , μόνο την ποσότητα .

Εικ.1 : Εμβρυο 9 εβδομάδων με εμφανή την αμνιακή μεμβράνη .
Τρισδιάστατη Υπερηχογραφία .
Προσωπικό Αρχείο .

Εικ 2 : Εμβρυο 10 εβδομάδων που κολυμπάει στo αμνιακό υγρό.
Τρισδιάστατη Υπερηχογραφία .
Προσωπικό Αρχείο .

Εικ 3 : Εμβρυο 18 εβδομάδων 3.
Τρισδιάστατη Υπερηχογραφία .
Προσωπικό Αρχείο .

Εικ 4 : 36 εβδομάδων στιγμιότυπο κατάποσης αμνιακού .
Τρισδιάστατη Υπερηχογραφία .
Προσωπικό Αρχείο .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Φυσιολογικές τιμές Δείκτου Αμνιακού Υγρού

Οι φυσιολογικές τιμές του δείκτου αμνιακού υγρού μεταβάλλονται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης , και αυτό είναι αναμενόμενο . Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνονται οι "επίσημες" φυσιολογικές τιμές , με τις εκατοστιαίες καμπύλες . Προσέξτε πόσο μεγάλο είναι το εύρος των φυσιολογικών τιμών .

Φυσιολογικό εύρος τιμών δείκτου αμνιακού υγρού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Διάγνωση Διαφυγής Αμνιακού Υγρού / Ρήξης Υμένων

Ενώ η εκτίμηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού γίνεται κατά κύριο λόγο  με υπερηχογραφία , η Διάγνωση Της Διαφυγής Του Αμνιακού Υγρού , δηλαδή της  Ρήξεως Υμένων , γίνεται αποκλειστικά με κλινική εξέταση . Επ'ουδενί Δεν μπορούμε να δούμε με τον υπέρηχο "τρύπα" στους υμένες . Αυτή η έννοια δεν υπάρχει ! Υποθέτουμε την  ύπαρξη της τρύπας όταν βεβαιώσουμε ότι το υγρό απο τον κόλπο είναι αμνιακό . Και φυσικά υπάρχουν και άλλα υγρά τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση στην έγκυο γυναίκα  . Αν υπάρχουν αμφιβολίες ότι φεύγουν νερά από τον κόλπο πρέπει οπωσδήποτε να εξεταστείτε !

Η Πρόωρη ρήξη των μεμβρανών είναι η ρήξη των μεμβρανών , το «σπάσιμο των νερών δηλαδή» πρίν την έναρξη τοκετού . Εδώ πρέπει να σημειωθεί και το πότε μια γυναίκα βρίσκεται σε τοκετό :

Μια έγκυος γυναίκα βρίσκεται σε τοκετό όταν έχει διαστολικές ωδίνες

Διαστολικές ονομάζονται οι ωδίνες οι οποίες είναι αρκετά ισχυρές ώστε να προκαλούν διαστολή τραχήλου . Ο παραπάνω ορισμός είναι απόλυτος  και  είναι ανεξάρτητος της ρήξης των υμένων , δηλαδή δεν είναι απαραίτητο να έχουν σπάσει τα νερά  ή όχι . Ο παραπάνω ορισμός είναι επίσης ανεξάρτητος της ηλικίας εγκυμοσύνης , δηλαδή μια γυναίκα μπορεί να γεννήσει στις 40,39,38, ,  ,  ,  28 εβδ κλπ . 

Ρήξη υμένων μετά τις 37 εβδομάδες εγκυμοσύνης με διαστολικές ωδίνες

Το "σπάσιμο των νερών" σε αυτές τις περιπτώσεις σημαίνει τοκετό . Το παιδί θεωρείται ώριμο . Ανάλογα με την ισχύ των ωδίνων και την διαστολή του τραχήλου ο τοκετός ακολουθεί εν ευθέτω χρόνο και σχετικά σύντομα.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Αμνιακό Υγρό : Στοιχεία Παθολογίας

Το αμνιακό υγρό είναι ίσως ένας από τους κυριότερους δείκτες καλής (ή κακής) υγείας του εμβρύου . Ο όρος "ολιγάμνιο" αναφέρεται σε ελαττωμένη ποσότητα αμνιακού υγρού . Η αναγνώστρια οφείλει να αντιληφθεί ότι η ποσότητα του αμνιακού υγρού εξαρτάται και από την ηλικία εγκυμοσύνης . Πράγματι , όπως αναφέρθηκε , υπάρχει τεκμηριωμένη εκτίμηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού σε συνάρτηση με την ηλικία εγκυμοσύνης , η οποία έχει παρουσιαστεί σε διάφορες δημοσιευμένες μελέτες . Στην 8η εβδομάδα ο όγκος του αμνιακού υγρού είναι 5-10 ml και στην 10η 20-30 ml. Στην συνέχεια αυξάνει αναλογικά με την εμβρυϊκή ανάπτυξη και την ηλικία της κύησης, από τα 250 ml στην 20ή εβδομάδα στα 750-800 ml στις 32-34 εβδομάδες . Η ποσότητα επίσης εξαρτάται από την παρουσία ή όχι παθολογικών μηχανισμών που με άμεσο ή έμμεσο τρόπο επηρεάζουν την παραγωγή ή την απομάκρυνσή του . Οπως όλες όμως οι παράμετροι που εκτιμούμε , έτσι και το αμνιακό υγρό μπορεί να εκτιμηθεί κλινικά και υπερηχογραφικά . Η υπερηχογραφική εκτίμηση του αμνιακού υγρού είναι εκείνη βάση της οποίας τίθεται η διάγνωση του ολιγαμνίου΄(ή του πολυαμνίου) . Ομως , και η κλινική εκτίμηση μέσω της ψηλάφησης της κοιλίας και τον καθορισμό των σχέσεων των μελών του εμβρύου , δεν πρέπει επ ουδενί να παραβλέπεται . Το γεγονός ότι η "επίσημη" διάγνωση γίνεται υπερηχογραφικά , δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το υπερηχογράφημα είναι αλάθητο ! (δείτε Επίσημος Τρόπος Υπερηχογραφικής Αξιολόγησης Αμνιακού Υγρού) . Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις (μή δημοσιευμένες ιστορίες) κατά τις οποίες οι έγκυες οδηγήθηκαν σε εσπευσμένη καισαρική τομή λόγω μιας και μοναδικής λέξης (ολιγάμνιο ή υδράμνιο) σε ένα απαντητικό υπερηχογραφικής εξέτασης .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Υδράμνιο (πολυάμνιο , πολυυδράμνιο)

Ο μέσος όγκος αμνιακού υγρού στην τελειόμηνη κύηση , δηλαδή στις 38-40 εβδομάδες κυμαίνεται από 800-1200 ml . Πιθανότατα μόνον όγκοι μεγαλύτεροι από 2 λίτρα θα γίνουν αντιληπτοί στην κλινική εξέταση .

Υδράμνιο - πολυάμνιο : Εμβρυϊκά αίτια

• Καρδιακές Ανωμαλίες :  Βαλβιδικές ανεπάρκειες , ανωμαλία Ebstein , Αρρυθμίες

• Ανωμαλίες  Κεντρικού Νευρικού :  Ανεγκεφαλία , υδροκέφαλος , υδρανεγκεφαλία , εγκεφαλοκήλη Ανωμαλίες Γαστρεντερικού Σωλήνα  Οισοφαγική ατρησία , διαφραγματοκήλη , δωδεκαδακτυλική στένωση , τοξοειδές πάγκρεας , γαστρόσχιση , ομφαλοκήλη , λυκόστομα λαγόχειλο.

• Ανωμαλίες Ουροποιητικού :  Ετερόπλευρη Απόφραξη Ουρητηρο-Πυελικής Συμβολής ,  .Σκελετικές Ανωμαλίες Σειρηνομελία , αγενεσία Ιερού Οστού , Απούσα Κερκίδα , Λυκόστομα , Λαγόχειλο Εμβρυο-Εμβρυϊκή Μετάγγιση (Σύνδρομο Twin to twin transfusion)

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Μητρικές αιτίες υδραμνίου - πολυυδραμνίου

• Σακχαρωδης Διαβήτης Κύησης

• Αλλοανοσοποίηση . Ολες οι αιτίες που οδηγούν σε εμβρυϊκό ύδρωπα μπορούν να συνοδεύονται από υδράμνιο .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Αμνιοκέντηση , Αμνιοπαρακέντηση . Το αμνιακό υγρό ως διαγνωστικό μέσο .

Η αμνιοπαρακέντηση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την αξιολόγηση του εμβρυϊκού «καλώς έχειν» από το 1970 . Η πιο κοινή εργαστηριακή αξιολόγηση του αμνιακού υγρού είναι η εκτίμηση των εμβρυϊκών χρωμοσωμάτων (καρυότυπος) Η αμνιοκέντηση προσφέρεται συνήθως στις γυναίκες που θα είναι τουλάχιστον 35 ετών κατά τη στιγμή του τοκετού ή σε γυναίκες που έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες . Η αμνιοκέντηση προσφέρεται επίσης όταν ένα προηγούμενο παιδί έχει μια χρωμοσωμική ανωμαλία, ένας γονέας φέρει μια ισοζυγισμένη χρωμοσωμική μετάθεση ή αυτοσωματική υπολειπόμενη διαταραχή, όταν μια μητέρα φέρνει μια φυλοσύνδετη διαταραχή (X-Linked , εκφράζεται στα αγόρια , τα κορίτσια είναι φορείς) , ή μια σημαντική δομική ανωμαλία , ή όταν μια ομάδα (σύνδρομο) ανωμαλιών εντοπίζεται στον υπέρηχο. H Αξιολόγηση του αμνιακού υγρού για επίπεδα χολερυθρίνης με βάση την οπτική πυκνότητα είναι επίσης ένα σημαντικό εργαλείο για την πρόβλεψη της σοβαρότητας της εμβρυϊκής αιμόλυσης για τις αλλοανοσοποιητικά ευαισθητοποιημένες εγκυμοσύνες . Η αξιολόγηση του αμνιακού υγρού είναι επίσης χρήσιμη για την προγεννητική διάγνωση των βλαβών του νευρικού σωλήνα και για μια εντυπωσιακά μεγάλη σειρά από εκ γενετής προβλήματα μεταβολισμού , αιματολογικές και γενετικές ασθένειες . Εξαιρετικές μελέτες μπορούν να βρεθούν στους Wilson - Kramer και Cohen .
Οι κλινικές εφαρμογές των διάφορων βιοχημικών και κυτταρολογικών αναλύσεών του ΑΥ, συνοψίζονται στα παρακάτω:

• Η διάγνωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών του εμβρύου (σύνδρομο μογγολοειδούς ιδιωτίας η άλλων τρισωμιών κ.λ.π)

• Η διάγνωση διαφόρων μεταβολικών παθήσεων, όπως είναι τα σύνδρομα φαινυλκαιτονουρίας και γαλακτοζαιμίας

• Ο έλεγχος του βαθμού προσβολής του εμβρύου λόγω ασυμβατότητας ως προς τον παράγοντα Rhesus

• Η διάγνωση ενδομητριακών λοιμώξεων

• Η διάγνωση της πλακουντιακής ανεπάρκειας

• Η διάγνωση της πρώιμης ρήξης των υμένων του εμβρύου

• Ο προσδιορισμός του φύλου του εμβρύου

Το αμνιακό υγρό διατηρεί ένα μόνο μέρος των μεταβολικών προϊόντων του εμβρύου, ενώ το μεγαλύτερο μέρος τους απομακρύνεται από τον πλακούντα.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Αμνιοκέντηση : Αποτελέσματα

 Οι πέντε βασικές χρωματοσωμικές ανωμαλίες (τρισωμία 21, 18 και 13 καθώς και οι φυλετικές ανωμαλίες Χ και Υ) ανιχνεύονται από το Εργαστήριο σε δύο με τρεις ημέρες. Οι υπόλοιπες αναλύσεις κρατούν δύο εβδομάδες. Εάν το πρώτο αποτέλεσμα για τις χρωματοσωμικές ανωμαλίες είναι φυσιολογικό, τότε είναι σχεδόν απίθανο να αλλάξει τις επόμενες δύο εβδομάδες. Η πλειονότητα των γυναικών που θα υποβληθούν σε αμνιοπαρακέντηση θα λάβουν φυσιολογικά αποτελέσματα και η κύηση τους θα συνεχισθεί κανονικά χωρίς προβλήματα και θα γεννήσουν ένα φυσιολογικό μωρό. Όμως πρέπει να διευκρινιστεί ότι ένα φυσιολογικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει την πιθανότητα άλλων ανωμαλιών και σε μερικές περιπτώσεις ( για παράδειγμα στα έμβρυα με αυξημένη αυχενική διαφάνεια) είναι δυνατόν να σας ζητηθεί να επανέλθετε για περαιτέρω υπερηχογραφικές εξετάσεις ( π.χ. υπερηχογράφημα καρδιάς εμβρύου).

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Σε Ποιές Εγκυες Συνιστάται Η Αμνιοκέντηση ;

Γενικά , η αμνιοκέντηση συνιστάται όταν :

•  Η έγκυος είναι πάνω από 35 ετών και επομένως έχει μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννήσει ένα παιδί που πάσχει από γενετικά νοσήματα, όπως το σύνδρομο Down.

• Η έγκυος ή ο σύντροφός της έχουν μία γενετική ασθένεια, η οποία μπορεί να μεταβιβαστεί στο μωρό.

• Υπάρχει μια γενετική ασθένεια στην οικογένειά της εγκύου ή την οικογένεια του συζύγου.

• Η έγκυος έχει κάνει κάποια εξέταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (υπερηχογράφημα, μέτρηση αυχενικής διαφάνειας ή εξετάσεις αίματος) που έδειξε ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος να έχει το μωρό κάποια γενετική ασθένεια .

Πρόσφατα έχει εισαχθεί στην κλινική πράξη ο μή επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος (Non Invasive Prenatal Testing NIPT) . Μή επεμβατικός σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να γίνει αμνιοκέντηση , και η διαδικασία ελέγχου γίνεται με απλή αιμοληψία , χωρίς κανένα κίνδυνο για το έμβρυο . Η αμνιοκέντηση ή η λήψη τροφοβλάστης γίνεται πλέον όταν υπάρχουν σοβαρές και βάσιμες υποψίες από τα αποτελέσματα του μή επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Αμνιοπαρακέντηση : Πότε Και Πώς Γίνεται

Η αμνιοπαρακέντηση γίνεται συνήθως μεταξύ της 16ης και της 26ης εβδομάδας, τότε που το έμβρυο περιβάλλεται με αρκετή ποσότητα αμνιακού υγρού. Πάντοτε υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση , μια λεπτή βελόνα εισάγεται μέσω της κοιλιάς της μητέρας στο αμνιακό υγρό που περιβάλλει το έμβρυο , με τέτοιο τρόπο ώστε να παρακάμπτεται το έμβρυο και ο πλακούντας . Περίπου 20ml του αμνιακού υγρού αφαιρούνται και αποστέλλονται για εργαστηριακή ανάλυση. Η διαδικασία της αφαίρεσης συνήθως διαρκεί 5 με 10 λεπτά και η μητέρα θα αισθανθεί μόνο μια μικρή ενόχληση. Το έμβρυο δεν θα αισθανθεί τη διαδικασία. Μετά τη διαδικασία, η μητέρα θα πρέπει να ξεκουραστεί για το υπόλοιπο της ημέρας, ενώ μπορεί να αισθανθεί ελαφρές κράμπες . Αυτή η εξέταση περιλαμβάνουν τη λήψη αμνιακού υγρού από τον αμνιακό σάκο με μια βελόνα και φέρει κίνδυνο αποβολής περίπου 1%. Αιμορραγία ή/και διαρροή υγρών από τον κόλπο δεν θεωρείται φυσιολογική και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας ή το νοσοκομείο .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Οδηγίες Για Μετά Την Αμνιοπαρακέντηση

Μετά την λήψη του αμνιακού υγρού θα πρέπει να αποφύγετε τα εξής:

* Την αμέσως μετά την παρακέντηση πολύωρη μετακίνηση.

* Την εργασία για 48 ώρες (δεν χρειάζεται να μείνετε ξαπλωμένη αυτό το διάστημα, καλό είναι όμως να παραμείνετε σπίτι και να αποφύγετε κάθε είδους κοπιαστική εργασία.)Μετακινήσεις εντός της οικίας και ελαφρές εργασίες (π.χ. παρασκευή φαγητού) επιτρέπονται.

* Την σεξουαλική επαφή για 20 περίπου ημέρες.

* Τα αμέσως επόμενα 24ωρα μετά την αμνιοπαρακέντηση μπορεί να δείτε μια σταγόνα αίμα στο εσώρουχο. Αυτό δεν πρέπει να σας ανησυχήσει. Θα πρέπει όμως να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Αν δείτε: μεγάλες ποσότητες υγρού αίματος

Αν δείτε: μεγάλες ποσότητες υγρού στον κόλπο

Αν έχετε έντονους πόνους στο κάτω μισό της κοιλιάς

Αν ανεβάσετε πυρετό.

* Τις επόμενες 4 ημέρες μετά την εξέταση θα πρέπει να πάρετε τα εξής φάρμακα:

Caps. CECLOR 750 mg (μια κάψουλα κάθε 12 ώρες)

* Στην περίπτωση που είστε Rhesus αρνητική θα πρέπει εντός 48 ωρών να σας γίνει μια ένεση Rhoplylac ενδομυϊκά την οποία επίσης θα προμηθευτείτε από το φαρμακείο

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Μή Επεμβατικός Προγεννητικός Ελεγχος Αντί Αμνιοπαρακέντησης

Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος (Non Invasive Prenatal Test - NIPT) : Πρόκειται για μια καινούρια εξέταση προγεννητικού ελέγχου χωρίς να εμπεριέχεται η διαδικασία της αμνιοκέντησης , δηλαδή πρόκειται για μη-επεμβατικό έλεγχο . Η εξέταση είναι εύκολη, ακίνδυνη και με μεγάλη ακρίβεια αποτελεσμάτων, που αναλύει το ελεύθερο εμβρυικό κυτταρικό DNA (cell free DNA-cfDNA) στο αίμα της εγκύου γυναίκας . Σκοπός της είναι να δώσει μια ισχυρή ένδειξη εάν το έμβρυο έχει υψηλό ή χαμηλό ρίσκο να πάσχει από τυχόν χρωμοσωμική ανωμαλία . Το μή επεμβατικό τεστ προγεννητικού ελέγχου (NIPT) βασίστηκε στην ανακάλυψη του Dennis Lo και συνεργατών του, ότι στο ολικό DNA του μητρικού αίματος υπάρχει παρουσία μεγάλων ποσοτήτων εμβρυϊκού DNA (3.4%-6.2%). Οι ποσότητες αυτές του εμβρυϊκού DNA αυξάνονται κατά 12 φορές στη διάρκεια της κύησης, ενώ μηδενίζονται δύο ώρες μετά τη γέννηση. Η μέθοδος βασίζεται σε μια σχετικά καινοτόμο τεχνολογία γνωστή ως massively parallel genomics sequencing, η οποία μπορεί μέσα σε λίγες μέρες να ποσοτικοποιήσει εκατομμύρια τμήματα (fragments) ελεύθερου DNA και να δώσει αποτελέσματα με μεγάλη ευαισθησία.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Τι μπορεί να ανιχνεύσει  ο Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος ;

• Χρωμοσωμικές ανωμαλίες: Σύνδρομο Down (Τρισωμία 21) Σύνδρομο Edward’s (Τρισωμία 18) Σύνδρομο Patau (Τρισωμία 13)

• Ανευπλοειδίες που σχετίζονται με τα φυλετικά χρωμοσώματα: Σύνδρομο Turner (XO) , Σύνδρομο Klinefelter (XXY) , Τριπλό Χ ή Υπερθήλυ (ΧΧΧ) , Σύνδρομο Jacobs (ΧΥΥ)

• Το φύλο του εμβρύου

Όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις από το έμβρυο, υπάρχει δυνατότητα να γίνει έλεγχος για κάποια μικροελλειπτικά σύνδρομα (σ. DiGeorge, σ. Angelman, σ. Prader-Willi, σ. Cri-du-chat, σ 1p36deletion), με ένα επιπλέον κόστος, ωστόσο σε αυτές τις περιπτώσεις ο αριθμός των περιστατικών που έχουν ελεγθεί δεν είναι αρκετά μεγάλος, ώστε να μπορεί να εκτιμηθεί με βεβαιότητα η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων . Μέχρι πρότινος ο μόνος τρόπος για να γνωρίσουμε σίγουρα εάν ένα έμβρυο έχει μια χρωμοσωμική ανωμαλία είναι με επεμβατικές εξετάσεις, όπως η λήψη τροφοβλάστης (11η- 15η εβδομάδα κύησης) ή η αμνιοπαρακέντηση (16η εβδομάδα εώς το τέλος της κύησης). Αυτές οι εξετάσεις περιλαμβάνουν τη λήψη τροφοβλάστης από τον πλακούντα ή αμνιακού υγρού από τον αμνιακό σάκο με μια βελόνα και φέρουν κίνδυνο αποβολής περίπου 1%. Ο Μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος δεν απαιτεί επέμβαση καθώς γίνεται με μια απλή εξέταση αίματος. Είναι δηλαδή 100% ασφαλές για την έγκυο και το έμβρυο.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Ποιές έγκυες μπορούν να κάνουν τον Μη επεμβατικό προγεννητικό έλεγχο ;

• Οποιαδήποτε έγκυος γυναίκα που έχει ξεπεράσει τις 10 εβδομάδες κύησης .

• Κάθε έγκυος γυναίκα που επιθυμεί να έχει ένα μη επεμβατικό εμβρυϊκό προγεννητικό έλεγχο.

• Έγκυες γυναίκες των οποίων τα βιοχημικά και υπερηχογραφικά ευρήματα 1ου ή και 2ου τριμήνου παρουσιάζουν ένα υψηλό ρίσκο παρουσίας χρωμοσωμικών ανευπλοειδιών.

• Για τις κυήσεις υψηλού κινδύνου όπου αντενδείκνυται ο επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος , όπως πχ. σε περίπτωση αποκόλλησης πλακούντα ή σε αυξημένη πιθανότητα αποβολής, σε HBV ή HIV λοίμωξη κλπ.

• Μπορεί να ζητηθεί για μονήρεις κυήσεις που έχουν προκύψει είτε από φυσική σύλληψη, είτε μετά από διαδικασία εξωσωματικής θεραπείας με IVF, με ωάρια της ίδιας της μητέρας ή με δότριας ή που να αφορά ακόμα και παρένθετη εγκυμοσύνη.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Πότε δεν είναι κατάλληλος ο Μη Επεμβατικός Προγεννητικός Ελεγχος και αντιθέτως προτιμάται αμνιοκέντηση;

Η εξέταση δεν είναι κατάλληλη για περιπτώσεις όπου:

• Ο κίνδυνος για σύνδρομο Down, που προέκυψε από την εξέταση της Αυχενικής Διαφάνειας είναι σημαντικά αυξημένος Στην περίπτωση αυτή συστήνεται μια από τις διαγνωστικές επεμβατικές μεθόδους (αμνιοπαρακέντηση ή λήψη χοριακών λαχνών).

• Στο έμβρυο παρατηρείται κάποια ανατομική ανωμαλία κατά την υπερηχογραφική εξέταση. Στην περίπτωση αυτή συστήνεται μια από τις διαγνωστικές επεμβατικές μεθόδους (αμνιοπαρακέντηση ή λήψη χοριακών λαχνών).

• Οι γονείς θέλουν να ξέρουν με βεβαιότητα αν το έμβρυο έχει ή όχι σύνδρομο Down. Απόλυτη βεβαιότητα προκύπτει από την αμνιοκέντηση .

• Χρειάζεται για κάποιο σοβαρό και τεκμηριωμένο λόγο να γίνει έλεγχος και για άλλες σπανιότερες χρωμοσωμικές ανωμαλίες

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Στοιχεία Εμβρυολογίας Αμνιακού Υγρού

"Οποιος Παρατηρεί Τα Πράγματα Από Την Αρχή Τους Θα Εχει Καλύτερη Κατανόηση Αυτών"   - Αριστοτέλης .

Το αμνιακό υγρό είναι το υγρό που εμπεριέχεται μέσα στον αμνιακό σάκο . Η παραγωγή του γίνεται στις πρώτες εβδομάδες της κύησης κυρίως από πλακουντιακά και υμενικά στοιχεία . Αργότερα , όταν ο αναπτυσσόμενος άνθρωπος αποκτήσει λειτουργικότητα στους προδρομικούς νεφρούς , η παραγωγή του αμνιακού υγρού γίνεται από την εμβρυϊκή ούρηση . Το αμνιακό υγρό μεταβάλλεται σε ποσότητα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης . Το μέγιστο ποσό του αμνιακού υγρού υπάρχει στο διάστημα από 32 με 36 εβδομάδες . Μετά από (περίπου) 36 εβδομάδες , δηλάδή μετά που η έγκυος θα μπεί στο μήνα της , το αμνιακό υγρό αρχίζει να μειώνεται . Το Αμνιακό Υγρό δεν παράγεται από μόνο έναν μηχανισμό , και δεν έχει μόνο μία πηγή . Είναι αλήθεια ότι από ένα σημείο της κύησης και μετά , οι εμβρυϊκοί νεφροί αποτελούν την κύρια πηγή του . Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μόνον οι νεφροί συμμετέχουν στην παραγωγή του , όπως επίσης δεν σημαίνει ότι οι νεφροί τροφοδοτούν το αμνιακό υγρό από την αρχή της εγκυμοσύνης .

 Στην σελίδα αυτή θα αναλύσω τους τρόπους παραγωγής του αμνιακού υγρού σε συνάρτηση με την ηλικία εγκυμοσύνης , την σύσταση του αμνιακού υγρού , την λειτουργία του , και τις καταστάσεις κατά τις οποίες το αμνιακό υγρό επηρεάζεται . Είναι αλήθεια ότι το θέμα είναι τεράστιο , αλλά επίσης πολύ σημαντικό αφού η ποσότητα του αμνιακού υγρού είναι ένας από τους κυριότερους δείκτες της υγείας του εμβρύου ενώ ταυτόχρονα αντικατοπτρίζει και την υγεία της μέλλουσας μητέρας . Η εκτίμηση μιας απλής σχετικά "ποσοτικής" παραμέτρου , δηλαδή του όγκου του αμνιακού υγρού επηρεάζει τόσο τις μαιευτικές αποφάσεις όσο και την κατόπιν νεογνική υγεία . Επίσης έχουν γίνει γνωστές πολλές ιστορίες με ξαφνική εμφάνιση ολιγαμνίου κυρίως , το οποίο οδήγησε σε καισαρική τομή , ενδεχομένως αδίκως . Σκοπός της σελίδας αυτής είναι η εν τω βάθει ανάλυση της φυσιολογίας και παθολογίας του αμνιακού υγρού με τρόπο κατανοητό και προσιτό για τη μέλλουσα μητέρα και στο περιβάλλον της .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Ποια είναι η πρώτη ένδειξη του αμνιακού υγρού ;

Στο στάδιο της βλάστοκύστης (έμβρυο3-5 ημερών) ΔΕΝ έχουμε αμνιακή κοιλότητα . Ούτε κάν τον πρόδρομο αυτής . Η αμνιακή κοιλότητα ΘΑ εμφανιστεί (λίαν συντόμως) στο σημείο που δείχνει το βέλος . Το έμβρυο σε αυτή τη φάση ΘΑ σχηματιστεί στην κυτταρική μάζα , ενώ οι υμένες και ο πλακούντας θα προκύψουν από το εξωτερικό περίβλημα . Σε αυτή τη φάση , που εμφυτεύεται το έμβρυο , δεν μπορούμε ακόμα να δούμε υπερηχογραφικά , ούτε έμβρυο ούτε άμνιο .

 Η κυτταρική μάζα που δείχνει το βέλος ΘΑ δώσει τον τρίστοιβο εμβρυϊκό δίσκο . Μέσα στην κυτταρική μάζα αυτήν ΘΑ εμφανιστεί και μία κοιλότητα . Αυτή η κοιλότητα θα είναι η αμνιακή κοιλότητα . Ακόμα όμως δεν έχει σχηματιστεί . Τα γεγονότα αυτά δεν μπορούμε να τα απεικονίσουμε υπερηχογραφικά . Θυμηθείτε , ακόμα δεν έχουμε  ούτε καθυστέρηση !  

 Σε αυτό το απλό σχήμα απεικονίζουμε ένα έμβρυο 6 εβδομάδων (δύο εβδομάδες καθυστέρηση) . Τυπικά , το έμβρυο αυτό φαίνεται στον υπέρηχο . Διακρίνουμε και κεφαλοουραίο μήκος (CRL) . Βλέπουμε τον λεκιθικό ασκό . Ακούμε και καρδιά . Η αμνιακή μεμβράνη αυτή καθ εαυτή είναι πολύ λεπτή και απεικονίζεται μόνο φευγαλέα στο υπερηχογραφημα , και με αρκετή προσπάθεια .

Το υγρό που βλέπουμε υπερηχογραφικά στον σάκο κύησης των 6-8 εβδομάδων δεν είναι εξ'ολοκλήρου άμνιακό . Βλέπουμε στο σχεδιάγραμμα ότι η αμνιακή μεμβράνη χωρίζει δύο κοιλότητες , την αμνιακή και τη χοριακή . Στη συνέχεια της ανάπτυξης η αμνιακή μεμβράνη θα μεγαλώσει και θα ενωθεί με την χοριακή . Αυτό θα γίνει μέχρι την 14-15 εβδομάδα . Απο τότε και μετά , μπορούμε να μιλάμε για αμνιακό υγρό με την κοινή έννοια του όρου . Κυρίως γιατί τότε η υπερηχογραφική εικόνα αντικατοπτρίζει πλήρως την πραγματικότητα .

Εικ. 1 : 11 εβδ.

Εικ.2: 18 εβδ .

Εικ.3: 11 εβδ .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Η Αμνιακή Μεμβράνη

---

Η αμνιακή μεμβράνη προέρχεται από το πρωτογενές μεσόδερμα και αρχικά καλύπτει τη ραχιαία επιφάνεια του εμβρύου. Στη συνέχεια, παρακολουθεί τη κοιλιακή κάμψη του εμβρύου, του οποίου καλύπτει όλη την εξωτερική επιφάνεια, μέχρι την είσοδο του ομφάλιου λώρου στο σώμα του. Ύστερα από τη κάλυψη του ομφάλιου λώρου καλύπτει την εμβρυϊκή επιφάνεια του πλακούντα, απ' όπου στη συνέχεια μεταβαίνει στον εμβρυικό σάκο, του οποίου σχηματίζει το εμβρυακό πέταλο. Σε όλη του την έκταση το άμνιο συνάπτεται χαλαρά με το χόριο μέχρι την 14η - 15η εβδομάδα όπου οι δύο μεμβράνες συνενώνονται . Η αμνιακή μεμβράνη στην αρχή και με τη χοριακή μεμβράνη συνενωμένη αργότερα στην κύηση ορίζουν την αμνιακή κοιλότητα, μέσα στην οποία βρίσκονται το έμβρυο, ο ομφάλιος λώρος και το αμνιακό υγρό. Για το άμνιο παλαιότερα επιστεύετο ότι είναι μία απλή επιθηλιακή μεμβράνη, ενώ τελευταία αποδείχθηκε ότι έχει μία πολύ σύνθετη κατασκευή και ότι ασκεί πολλαπλής και ζωτικής σημασίας λειτουργίες . Πιο συγκεκριμένα το άμνιο αποτελείται από πέντε στιβάδες που από μέσα προς τα έξω είναι:

1. Επιθηλιακή στιβάδα η οποία εκκρίνει κολλαγόνο τύπου ΙΙΙ και VI
2. Βασική μεμβράνη- διαχωρίζει την επιθηλιακή από τη συμπαγή στιβάδα,
3. Συμπαγής στιβάδα - σχηματίζει τον ινώδη σκελετό του αμνίου και αποτελείται από κολλαγόνο,
4. Ινοβλαστική στιβάδα αποτελεί την παχύτερη αμνιακή στιβάδα και αποτελείται από:
- Μεσεγχυματικά κύτταρα . Από τα μεσεγχυματικά κύτταρα της στιβάδας αυτής εκκρίνεται το κολλαγόνο που αποτελεί το βασικό στοιχείο της συμπαγούς στιβάδας ,
- Μακροφάγα
- Μεσοκυττάρια ουσία
- Κολλαγόνο [διάμεσο συνδετικό κολλαγόνο (interstitial collagen - τύπου Ι και ΙΙΙ) και νηματοειδές κολλαγόνο (fiilamentous collagen - τύπου V και VI)]
- Μη κολλαγονούχες γλυκοπρωτείνες.
5. Σπογγώδης στιβάδα. Απορροφά τους κραδασμούς με το να επιτρέπει στο άμνιο να ολισθαίνει πάνω στο χόριο .
Το άμνιο δεν έχει δική του αγγείωση και νεύρωση, αν και μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν αντίθετες απόψεις. Τα αγγεία και τα νεύρα του χορίου είναι κατά κύριο λόγο, εκείνα που το διασχίζουν, για να αγγειώσουν τις χοριακές λάχνες του πλακούντα.

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

 

Αμνιακό Υγρό . Πώς Παράγεται ; Πώς Απεκκρίνεται ;

---

Υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον σχήμα το οποίο συνοψίζει τους τρόπους παραγωγής του αμνιακού υγρού . Εμπεριέχεται σε ένα landmark άρθρο και θα το χρησιμοποιήσουμε εδώ .

 

Παραγωγή και απέκκριση αμνιακού υγρού
.

 

Ενδομεμβρανώδης οδός παραγωγής αμνιακού υγρού . (Πρόκειται για τους τρόπους παραγωγής αμνιακού υγρού στις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης . Η διαδικασία είναι αμφίδρομη , δηλαδή και παράγεται αμνιακό υγρό αλλά και απεκκρίνεται )

α) Από την χοριακή μεμβράνη (τροφοβλαστικοί ιστοί)
β) Διαμέσου του εμβρυϊκού δέρματος πρίν αυτό κερατινοποιηθεί
γ) Από την αναπτυσσόμενη ομφαλίδα (ομφάλιος λώρος)
δ) Διαμεμβρανώδης οδός : απλή διάχυση χωρίς παραγωγική συμμετοχή των μεμβρανών 

Οσον αφορά στην παραγωγή και απέκκριση του Αμνιακού Υγρού μετά το πρώτο τρίμηνο , υπάρχει σταδιακή μείωση της συνεισφοράς της πρώτης οδού (της ενδομεμβρανώδους) και σταδιακή αύξηση παραγωγής / απέκκρισης από τα παρακάτω :

α) Εμβρυϊκή Ούρηση (μονόδρομη διαδικασία) β) Εκκριση Από Τους Εμβρυϊκούς Πνεύμονες
γ) Απορρόφηση Με την Εμβρυϊκή Κατάποση δ) Λιγότερη Εκκριση Από Το Δερμα (εώς ελάχιστη μετά τις
κερατινοποίηση αυτου στις 25 εβδομάδες)

Με βάση το απλό αυτό σχήμα , αντιλαμβανόμαστε ότι δεν υπάρχει ένας μόνο τρόπος παραγωγής του αμνιακού υγρού . Και κατά δεύτερο λόγο συνειδητοποιούμε ότι οι τρόποι παραγωγής ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΝΤΑΙ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης . Κατά συνέπεια , όταν αξιολογούμε την ποσότητα ή / και την ποιότητα του αμνιακού υγρού πρέπει να λαμβανουμε υπόψη μας και την ηλικία κύησης . Για παράδειγμα , ένα ολιγάμνιο στις 16 εβδομάδες έχει πιθανολογικά διαφορετική αιτιολογία από ένα ολιγάμνιο στις 37 εβδομάδες .  

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

 

Αμνιακό Υγρό : Δυναμικά μεταβαλλόμενη ισσοροπία

---

Ο,τι παράγεται πρέπει να "καταναλώνεται" αλλιώς συσσωρεύεται . Στην περίπτωση του αμνιακού υγρού , αναφέραμε τους τρόπους παραγωγής . Πως όμως το αμνιακό υγρό απεκκρίνεται ; Είναι το ίδιο υγρό που σιγά σιγά γεμίζει τη μήτρα ; Φυσικά και όχι . Το Αμνιακό υγρό αλλάζει συνεχώς , κάθε ώρα και κάθε στιγμή της εγκυμοσύνης . Η παραγωγή και η απέκκριση αυτού αντιπροσωπεύει μια δυναμική ισορροπία . Ισορροπία γιατί η ποσότητα του αμνιακού παραμένει στα φυσιολογικά επίπεδα για την ηλικία κύησης , και δυναμική διότι τα μόρια και συστατικά του αμνιακού υγρού αλλάζουν συνεχώς . Το αμνιακό υγρό δέν είναι μια λιμνάζουσα ποσότητα υγρού ! Αλλάζει καθημερινά ! Οι τρόποι απέκκρισης του αμνιακού υγρού είναι :

α) Η διαμεμβρανώδης οδός στο πρώτο τρίμηνο , μια διαδικασία που είναι αμφίδρομη από τη φύση της , δηλαδή και παραγωγή αλλά και απέκκριση . Ο Τελικός αποδέκτης του απεκκρινόμενου αμνιακού είναι διαδοχικά πλακούντας . Στην πρώϊμη εγκυμοσύνη , η χοριο-αμνιακή μεμβρανη αποτελεί ένα ευκόλως διαπερατό φίλτρο για το ύδωρ . Η εμβρυϊκή συμμετοχή στην παραγωγή και απέκκριση αμνιακού υγρού είναι ελάχιστη .
β) Ουσιαστικά και πάλι ο πλακούντας και μετά το δεύτερο τρίμηνο , με σημαντική διαφορά όμως με το πρώτο τρίμηνο ,
* την ποσοτικά αυξανόμενη συμμετοχή της εμβρυϊκής κατάποσης του αμνιακού υγρού ,
* οπως και της εμβρυϊκής ούρησης .
Οταν το έμβρυο δεν καταπίνει αμνιακό υγρό , υπάρχει μια αύξηση αυτού που ονομάζεται υδράμνιο (πολυ-υδράμνιο , πολυάμνιο) . Επίσης , αύξηση του αμνιακού υγρού προκαλεί και η εμβρυϊκή πολυουρία (όπως σε περιπτώσεις μητρικού σακχαρώδη διαβήτη κύησης) . Σε όλες πάντως τις περιπτώσεις , ο πλακούντας κάνει ότι μπορεί για να κρατήσει την ποσότητα του αμνιακού σε φυσιολογικά επίπεδα , αλλά και οι δυνατότητες αυτού είναι περιορισμένες . Παρακάτω αναφέρομαι εκτενέστερα στην φυσιολογική αλληλουχία των γεγονότων που καθορίζουν την ποσότητα του αμνιακού υγρού .

Στην πρώϊμη εγκυμοσύνη (4-8 εβδομάδες) η εμβρυϊκή συμμετοχή στην παραγωγή και απορρόφηση του αμνιακού υγρού είναι Ελάχιστη , εώς μηδαμινή . Οι μελλοντικές μεμβράνες (το άμνιο , και το χόριο) επιτρέπουν την διάβαση μικρών μορίων , όπως νερό , ηλεκτρολύτες και ουρία . Ετσι , το πρώϊμο αμνιακό υγρό έχει την ίδια σύσταση με το μητρικό πλάσμα . Στην μέση του πρώτου τριμήνου και μέχρι το τέλους αυτού , είναι επιτρεπτή η διάβαση ουσιών διαμέσου του εμβρυϊκού δέρματος , αφού αυτό είναι μια στοιβάδα κυττάρων με τέσσερα μόνο στρώματα .

Η διάβαση αυτή διακόπτεται με την κερατινοποίηση του δέρματος στις 24-25 εβδομάδες κύησης .

Στην συνέχεια , οι εμβρυϊκοί πνεύμονες και νεφροί αποκτούν τον κυριο ρόλο της παραγωγής του αμνιακού υγρού. Οι κύριες οδοί απέκκρισης είναι ο εμβρυϊκός γαστρεντερικός σωλήνας (κατάποση) και η απορρόφηση από τον πλακούντα . Τα ούρα που εκκρίνονται στην αρχή της λειτουργίας των νεφρών στις 12 εβδομάδες είναι υπότονα , δεν έχουν αυξημένη ουρία . Στις 18 εβδομάδες η εμβρυϊκή παραγωγή ούρων είναι από 7 μέχρι 17 ml/ημέρα και αυξάνεται σταδιακά σε όλη την εγκυμοσύνη [Accuracy limits of ultrasonographic estimation of human fetal urinary flow rate. Hedriana HL, Moore TR. Am J Obstet Gynecol. 1994 Oct;171(4):989-92 ] .

Μετά περίπου το μισό της κύησης , ο όγκος των ούρων που παράγει το έμβρυο καθημερινά είναι περίπου 30% του βάρους του ! [Physiology of amniotic fluid volume regulation. Brace RA. Clin Obstet Gynecol. 1997 Jun;40(2):280-9. Review.]

Σε τελειόμηνες εγκυμοσύνες , αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί 3300 γρ παράγει 990 ml περίπου ούρα σε μία μέρα , δηλαδή όσο σχεδόν είναι όλο το αμνιακό υγρό στην τελειόμηνη κύηση ! [Fetal urine production in late pregnancy.Stigter RH, Mulder EJ, Bruinse HW, Visser GH.ISRN Obstet Gynecol. 2011;2011:345431. ].

Η παρουσία φυσιολογικού αμνιακού υγρού στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο υποδηλώνει ότι υπάρχει τουλάχιστον ένας λειτουργικός νεφρός . Η υποξία του εμβρύου οδηγεί σε μείωση της αιματικής ροής στους εμβρυϊκούς νεφρούς με συνέπεια την μείωση της ούρησης και το ολιγάμνιο . Η υποξία δημιουργείται από πλακουντιακή ανεπάρκεια και η σύνδεσή της με το ολιγάμνιο είναι ισχυρά τεκμηριωμένη .

Σε συνεργασία με τους νεφρούς , και οι εμβρυϊκοί πνεύμονες συνεισφέρουν στο ολικό ποσό του αμνιακού υγρού . Παρόλο που δεν γνωρίζουμε το ακριβές ποσό που εκκρίνεται από τους πνεύμονες , η ποσότητα αυτή εκτιμάται ότι είναι 60 με 100 ml ανά κιλό βάρους εμβρύου την ημέρα , μετά την 36-37 εβδομάδα . Το μεγαλύτερο ποσό του υγρού εξέρχεται από την εμβρυϊκή τραχεία κατά τα επεισόδια των εμβρυϊκών αναπνευστικών κινήσεων (το έμβρυο "προπονείται" και στην αναπνοή ενώ είναι ακόμα στην κοιλιά) [Fetal swallowing: relation to amniotic fluid regulation. Ross MG, Nijland MJ. Clin Obstet Gynecol. 1997 Jun;40(2):352-65. Review.]  . Σύμφωνα με τον Brace , χρειάζεται λιγότερο από 1% του εκκρινόμενου υγρού για να αναπτυχθούν οι πνεύμονες . Περίπου το μισό από το υγρό που εξέρχεται της τραχείας με τις αναπνευστικές κινήσεις συμμετέχει στον όγκο του αμνιακού υγρού . Το άλλο μισό το καταπίνει το έμβρυο προς το στομάχι . Σύμφωνα πάντα με τον Brace , είναι λάθος να πιστεύουμε ότι οι εμβρυϊκοί πνεύμονες απορροφούν αμνιακό . Αυτό συμβαίνει μόνον σε καταστάστεις εμβρυϊκής ασφυξίας .

Η απορρόφηση και η απομάκρυνση του αμνιακού υγρού είναι το αποτέλεσμα της εμβρυϊκής κατάποσης . Περίπου το μισό της ημερησίας παραγωγής αμνιακού υγρού αφαιρείται με την κατάποση . Το γεγονός αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε απο πολύ νωρίς παρατηρώντας ότι ο εμβρυϊκός στόμαχος έχει υγρό . Η εμβρυϊκή κατάποση έχει υπολογισθεί ότι μπορεί να είναι από 200 μέχρι και 1500 ml την ημέρα . Στις 20 εβδομάδες η κατάποση απομακρύνει το 5% του αμνιακού υγρού ένώ στην τελειόμηνη κύηση το 50% . Επειδή η παραγωγή αυξάνεται περισσότερο από την απομάκρυνση , το αμνιακό υγρό αυξάνεται σταδιακά όσο προχωράει η εγκυμοσύνη . Ο μέγιστος όγκος του αμνιακού αναφέρεται ότι είναι στις 32 -33 -34 εβδομάδες , και μετά από αυτές , μειώνεται 8% κάθε εβδομάδα .

Γίνεται λοιπόν εμφανές ότι εμπλέκονται αρκετοί παράγοντες στην ρύθμιση της ποσότητας του αμνιακού υγρού . Κάθε ένας απο αυτούς μπορεί να επηρεαστεί με πολλαπλούς τρόπους και το αποτέλεσμα θα είναι είτε η μείωση είτε η αύξηση του όγκου του αμνιακού υγρού . Γνωρίζοντας όμως την αλληλουχία των γεγονότων που οδηγούν στην παραγωγή και απέκκριση του αμνιακού υγρού μπορούμε να φτάσουμε στην σωστή διάγνωση και να αποκλείσουμε ταυτόχρονα άλλες αιτιολογίες .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

 

Αύξηση αμνιακού υγρού σε σχέση με την ηλικία εγκυμοσύνης

Το αμνιακό υγρό στις 10 εβδομάδες είναι περίπου 25 ml . Στις 20 εβδομάδες , το αμνιακό υγρό έχει φτάσει τα 400 ml . Στις 28 εβδομάδες ο όγκος του είναι περίπου 800 ml . Υπάρχουν αρκετά διαγράμματα που παρουσιάζουν την αύξηση του αμνιακού υγρού σε σχέση με τις εβδομάδες κύησης . Το ζήτημα όμως είναι ότι δεν μπορούμε να πάρουμε το αμνιακό υγρό και να το μετρήσουμε με ένα ογκομετρικό δοχείο . Ολες μας οι μετρήσεις βασίζονται στο υπερηχογράφημα και μόνον και ώς εκ τούτου , είναι έμμεσες . (στοιχείο σημαντικό , δείτε παρακάτων Τρόποι Μέτρησης Ποσότητας Αμνιακού Υγρού ) . Μέχρι και τις 20-24 εβδομάδες , το αμνιακό υγρό έχει σχεδόν την ίδια σύσταση με το μητρικό πλάσμα . Στις 20 εβδομάδες όμως , αρχίζει μια διαδικασία κερατινοποίησης του εμβρυϊκού δέρματος , γεγονός το οποίο σημαίνει ότι το δέρμα του εμβρύου γίνεται ολοένα και λιγότερο διαπερατό για το αμνιακό . Στις 24-25 εβδομάδες , η διαδικασία αυτή έχει ολοκληρωθεί , και τότε η εμβρυϊκή κατάποση και ούρηση αποκτούν τον ρόλο των κύριων ρυθμιστών της ποσότητας του αμνιακού υγρού . Μετά λοιπόν την 25η εβδομάδα περίπου , η ποσότητα του αμνιακού υγρού ρυθμίζεται καθημερινά με :

α) Ούρηση : 300 ml ανά κιλό βάρους εμβρύου την ημέρα
β) Από το στόμα έκκριση (ρινικές , φαρυγγικές , στομαχικές εκκρίσεις) : 60 με 100 ml ανά κιλό βάρους εμβρύου την ημέρα
γ) Μετά την 33-34 εβδομάδα , από ατελείς και πρώϊμες αναπνευστικές κινήσεις του εμβρύου . Οι αναπνευστικές κινήσεις συμβάλλουν στην εκροή του αμνιακού υγρού που βρίσκεται εντός του πνεύμονα , αλλά περίπου το ήμισυ της εκροής καταπίνεται προς το στομάχι αντί να πάει στο αμνιακό υγρό . Ενώ οι αλλαγές όγκου με κάθε αναπνοή του εμβρύου είναι μικρές , <5 ml ανά αναπνοή, και η εμβρυϊκού αναπνοή συμβαίνει μόνο για 20 έως 30 λεπτά κάθε ώρα στην προχωρημένη κύηση, η συνολική συνεισφορά της εμβρυϊκής αναπνοής προς τον όγκο του αμνιακού υγρού είναι σημαντική (πάντα για ηλικία εγκυμοσύνης μεγαλύτερη από 33-34 εβδομάδες ) . Αυτές οι αναπνευστικές κινήσεις προσθέτουν ξεπλυμένα κύτταρα και ουσίες από τους εμβρυϊκούς πνεύμονες στο αμνιακό υγρό . Δύο "διάσημες" ουσίες είναι η λεκιθίνη και η σφιγκομυελίνη , πάνω στις οποίες βασίζεται η εκτίμηση της πνευμονικής ωριμότητας . Αν δεν έβγαιναν οι ουσίες αυτές στο αμνιακό , δεν θα μπορούσαμε να τις μετρήσουμε με μια απλή αμνιοκέντηση , θα έπρεπε να παρακεντήσουμε εμβρυϊκό πνεύμονα .
δ) Η Απομάκρυνση του αμνιακού υγρού κυρίως επιτυγχάνεται με την κατάποση του εμβρύου (200 έως 250 ml / kg βάρους του εμβρύου / ημέρα).
ε) Επιπρόσθετα, ένα σημαντικό μέρος διαχέεται ενδομεμβρανικά από ολόκληρη την αμνιακή επιφάνεια . Αυτό το ποσό παρουσιάζει μεγάλες διαφορές από έγκυο σε έγκυο και από έμβρυο σε έμβρυο . Είναι περίπου 200-500 ml την ημέρα . Σε αυτό οφείλεται το μεγάλο εύρος φυσιολογικών διακυμάνσεων στην ποσότητα του αμνιακού υγρού .
στ) Το ανθρώπινο άμνιο είναι ένα ενιαίο στρώμα των επιθηλιακών κυττάρων που χωρίζει την αμνιακή κοιλότητα από το αγγειωμένο χόριο . Η αμνιακή μεμβράνη αυτή καθ εαυτή απορροφά και εκκρίνει αμνιακό υγρό . Είναι επίσης παθητικά διαπερατό , περίπου 10 ml την ημέρα .
ζ) Το ανθρώπινο άμνιο είναι ένα ενιαίο στρώμα των επιθηλιακών κυττάρων που χωρίζει την αμνιακή κοιλότητα από το αγγειωμένο χόριο . Η αμνιακή μεμβράνη αυτή καθ εαυτή απορροφά και εκκρίνει αμνιακό υγρό . Είναι επίσης παθητικά διαπερατό , περίπου 10 ml την ημέρα .

Αμνιακό υγρό : Σύσταση

Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η σύσταση του αμνιακού υγρού . Γενικά το αμνιακό είναι Νερό 98-99%  και στερεά συστατικά 1-2% . Το pH και το ειδικό βάρος του ΑΥ κυμαίνονται από 7,0-7,5 και 1000-1081 αντίστοιχα. Το ιξώδες του ισούται με τη μονάδα και η οσμωτική του πίεση στο δεύτερο μισό της κύησης είναι μικρότερη από 245mOsm/l.  

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Αμνιακό Υγρό : Τι ΔΕΝ Περιέχει , τι ΔΕΝ πρέπει να περιέχει

• Το αμνιακό υγρό δεν περιέχει χολή .

• Δεν πρέπει να περιέχει χολερυθρίνη .

• Δεν περιέχει λίθους .

• Δεν περιέχει μικρόβια

• Η παρουσία κοπράνων στο αμνιακό υγρό δηλώνει εμβρυϊκή δυσπραγία , μπορεί και ασφυξία , ανάλογα με το ποσό των κοπράνων και περιγράφεται στην κλινική πράξη ως εξής : ελαφρώς κεγχρωσμένο , κεγχρωσμένο , ή εντόνως κεγχρωσμένο αμνιακό , στον τοκετό . Η χολερυθρίνη στο αμνιακό υγρό δηλώνει αιμολυτική νόσο του νεογνού όπως συμβαίνει σε ρεζους (Rhesus) ευαισθητοποιημένη εγκυμοσύνη . Και φυσικά , η παρουσία μικροβίων στο αμνιακό δηλώνει κίνδυνο χοριοαμνιονίτιδας .

[ Επιστροφή Στα Περιεχόμενα  ]

Δείτε Επίσης

Προεκλαμψία

Ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης (Ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη - IUGR) 

Καρδιοτοκογραφία Και NST

Η σελίδα έχει εώς τώρα

Επισκέπτες

 Google Location

[ Επικοινωνία ][ Αρχή Σελίδας ]

[ Who and Where ]

 Πέτρος Ζαργάνης    Μαιευτήρας - Γυναικολόγος   Λ.Ποσειδώνος 85 Γλυφάδα , 16675  Τηλ:210 89 85 819