Αιμορραγική Κύστη Ωοθήκης - Αιμορραγικό Ωχρό - Ωχραιμάτωμα

Οι Αιμορραγικές κύστεις των ωοθηκών παρατηρούνται συχνότερα σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και μπορεί να παρουσιαστούν με πυελικό πόνο , συνήθως στη μέση του κύκλου . Χαρακτηριστικά, παρουσιάζουν με μια γραμμική ετερογενή ηχογένεια διαστρωματωμένη σε διάφορα επίπεδα που δίδει την εντύπωση δικτυωτού σχηματισμού . Η χρονική στιγμή απεικόνισής τους έχει ιδιαίτερη σημασία διότι το αίμα που εμπεριέχουν πήζει και αλλάζει την υπερηχογραφική εικόνα . Οι αιμορραγικές κύστεις ωοθήκης ματώνουν μέσα στην κοιλιά , δεν εμφανίζουν κολπική αιμόρροια . Συνοδές ορμονικές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν κολπική αιμόρροια , αλλά το αίμα που φαίνεται από τον κόλπο δεν είναι αίμα που προέρχεται από την κύστη .Οι Θρόμβοι αίματος παρουσιάζονται ως υπερηχογενείς ετερογενείς μάζες μέσα στην κύστη , με κανένα σημάδι ενεργούς αγγείωσης στο έγχρωμο Doppler . Προτείνεται η παρακολούθησή τους με σειριακά υπερηχογραφήματα (Serial follow-up) . Τέτοιες κύστεις συνήθως εξαφανίζονται εντός οκτώ εβδομάδων . Μια πρώτη διαφοροδιάγνωση με τα ενδομητριώματα , που μπορεί να παρουσιάζουν παρόμοια υπερηχογραφική εικόνα , γίνεται στο μέσον του επόμενου κύκλου . Οι αιμορραγικές κύστεις ωοθηκών έχουν μικρά και λεπτά τοιχώματα και δεν παρατηρείται συνήθως η ωχρινοποίηση που παρατηρείται στο LUF (Luteinized unruptured follicle) ωχρινοποιημένο άτρητο ωοθυλάκιο .

Οι αιμορραγικές κύστεις ωοθηκών συνήθως εμφανίζονται σε νέες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας . Οδηγούμαστε στη διάγνωση μετά από ένα επεισόδιο έντονου πόνου που μπορεί να συμπίπτει χρονικά είτε με την ωορρηξία , είτε με την περίοδο . Ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος ώστε η κλινική εικόνα να είναι πανομοιότυπη με οξεία σκωληκοειδίτιδα . Ο πόνος μπορεί να προκαλέσει και εμετό . Η συνολική κλινική εικόνα μπορεί να οδηγήσει στο χειρουργείο .

Για διευκόλυνση του αναγνώστη , παρατίθονται προς στο τέλος του κειμένου , οι φυσιολογικές εικόνες της λειτουργικής κύστης , του ωχρού σωματίου και η φυσιολογική εξέλιξη αυτών .

Αν τελικά η οξεία κοιλία αποκλειστεί , τότε σε λίγες μέρες μπορεί να παρατηρήσουμε την παραπάνω εικόνα .Η υπερηχογραφική διάγνωση δεν είναι πάντα απόλυτη και η εικόνα μπορεί να μοιάζει πολύ με ενδομητρίωμα . Η διαφοροδιάγνωση απαιτεί χρόνο και επαναληπτικές εξετάσεις γυναικολογικού υπερήχου .

Οι αιμορραγικές κύστεις ωοθηκών παρουσιάζουν εσωτερική ηχογένεια , η οποία μπορεί να είναι διάχυτη , εντοπισμένη , με διαστρωμάτωση σε επίπεδα , ή ακόμα και να μιμείται θηλωματώδεις προσεκβολές .

Οι αιμορραγικές κύστεις ωοθηκών μπορεί να εμφανίζουν δικτυωτές δομές ηχογένειας . Αυτές αντιπροσωπεύουν την οργάνωση του αίματος που εμπεριέχεται μέσα στην κύστη σε θρόμβο , και πιό συγκεκριμένα τις δομές της ινικής (fibrin strands) .

Οι παραπάνω εικόνες απεικονίζουν εναν Αποσυρόμενο η αλλιώς επαναπορροφούμενο θρόμβο .Ο θρόμβος αίματος που βρίσκεται μέσα στην κύστη σταδιακά απορροφάται διδοντας ακόμα περισσότερο την εντύπωση θηλωματώδους προσεκβολής . Το εγχρωμο doppler δεν παρουσιάζει εσωτερική αγγείωση . Οι προηγούμενες υπερηχογραφικές εικόνες είναι εκείνες που δρούν καθησυχαστικά , μαρτυρώντας την λειτουργική (και όχι νεοπλασματική) φύση της κύστεως .

Πότε χειρουργούνται οι αιμορραγικές κύστεις των ωοθηκών ;

Αρκετές είναι οι περιπτώσεις που η συμπτωματολογία και η γενική κλινική εικόνα οδηγεί στο χειρουργείο . Στην συνέχεια παρατίθεται ενδεικτικά ένα περιστατικό από τη διεθνή βιβλιογραφία κατά το οποίο υπήρχε αιμορραγική κύστη , η υπερηχογραφική εικόνα της σκωληκοειδούς απόφυσης ήταν φυσιολογική , και όμως παρά ταύτα , η ασθενής οδηγήθηκε στο χειρουργείο . Η απόφαση για την επέμβαση δεν ήταν λάθος , βασίστηκε σε κλινικά στοιχεία , κυρίως σε χειρουργικές ενδείξεις αιμοπεριτόναιου και (άσηπτης) περιτονίτιδας . Το παράδειγμα παρατίθεται εδώ για να υποδηλώσει ότι μπορεί μεν η διεργασία της αιμορραγικής κύστης να είναι λειτουργικού και καλοήθους χαρακτήρος , αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που η αιμορραγία προκαλεί εντονότατο πόνο από ερεθισμό του περιτόναιου και αυτό με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει ακόμα και παραλυτικό ειλεό (στάση της συσταλτικότητας του εντέρου) και επακόλουθη σηψαιμία . Η αιμορραγία αυτή καθε αυτή είναι συνήθως μικρή και δεν είναι απειλητική για τη ζωή . Αλλά φυσικά υπάρχουν και περιπτώσεις που η αιμορραγία μπορεί να είναι μεγάλη . Είναι αρκετά δύσκολο να προβλέψουμε την πορεία μιας αιμορραγικής κύστης , και να πούμε με βεβαιότητα ότι θα καταλήξει ή όχι στο χειρουργείο . Οι συγκεκριμένες κύστεις χρειάζονται κλινική και υπερηχογραφική παρακολούθηση .

Αιμορραγική κύστη ωοθήκης με καθίζηση του αιμορραγικού περιεχομένου . Το πάχος της σκωληκοειδούς απόφυσης ήταν 6mm . Τα ευρήματα επιβεβαιώθηκαν στο χειρουργείο . Το Link για το συγκεκριμένο άρθρο είναι : https://www.ultrasoundcases.info/Slide-View.aspx?cat=266&case=3281 https://www.ultrasoundcases.info/Slide-View.aspx?cat=266&case=3281 Η Σκωληκοειδής απόφυση δεν παρουσίαζε σημεία φλεγμονής , το εύρημα αυτό επίσης επιβεβαιώθηκε στο χειρουργείο .

Επιγραμματικά μπορούμε να σημειώσουμε ότι οι αιμορραγικές κύστεις χειρουργούνται όταν παρουσιάζουν έντονη και οξεία συμπτωματολογία , δηλαδή :

A) Παρουσιάζουν έντονη συμπτωματολογία οξείας κοιλίας : σανιδώδη κοιλιά , πόνος , έμετοι κλπ .
Β) Παρουσιάζουν μεγάλη και συνεχώς επιδεινούμενη πτώση του αιματοκρίτη
Γ) Η συμπτωματολογία οξείας κοιλίας και περιτοναϊσμού εξελίσσεται σε παραλυτικό ειλεό με εμέτους και στάση της συσταλτικότητας του εντέρου
Δ) Υπάρχει ουσιαστικό διαφοροδιαγνωστικό πρόβλημα και χρειάζεται ερευνητική λαπαροτομία (οι απεικονιστικές και λοιπές εξετάσεις δεν δίνουν σαφή διάγνωση και η εικόνα εξελίσσεται δυσμενώς)
Η απόφαση για λαπαροσκοπική εξαίρεση στην οξεία φάση μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να είναι προτιμότερη από την μακροχρόνια ενδονοσοκομιακή παρακολούθηση .

Η απόφαση για χειρουργική εξαίρεση σε δεύτερη φάση θα εξαρτηθεί επίσης από πολλούς παράγοντες :

Α) Την φαρμακολογική αγωγή που ενδεχομένως να ακολουθηθεί (αντισυλληπτικά δισκία , αναστολείς GnRH, ή και τίποτε)

Β) Την μετεξέλιξη της υπερηχογραφικής εικόνας σε μόνιμο (ή μόνιμα πολλαπλά) ενδομητριώματα ή ανενεργά εμμένοντα αιμορραγικά σωμάτια

Γ) Την επιθυμία για τεκνοποίηση

Δ) Την μή ανταπόκριση σε ενδεχόμενη φαρμακολογική αγωγή

Ε) Την συνέχιση των συμπτωμάτων καταμήνιου ή μεσοκυκλικού άλγους από επαναλαμβανόμενα νέα αιμορραγικά σωμάτια ή / και από την ταυτόχρονη παρουσία ενδομητριωσικών συμπτωμάτων . Στιςπεριπτώσεις αυτές , η λαπαροσκόπηση είναι ευεργετική .

Συμπερασμα

Οι αιμορραγικές κύστεις ωοθηκών αποτελούν λειτουργικές κύστεις των ωοθηκών χωρίς νεοπλασματικό χαρακτήρα . Πολλές φορές η ορμονική λειτουργία της νέας γυναίκας οδηγεί σε υπερτροφία τα ωοθυλάκια αυτά και έτσι η ωορρηξία που προκαλείται μπορεί να συνοδεύεται από περισσότερο ελεύθερο αίμα στην κοιλιά από το κανονικό . Οπως κάθε νόσημα έτσι και αυτή η κατάσταση μπορεί να αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε λαπαροσκοπικό ή ακόμα και σε ανοικτό χειρουργείο . Στις περισσότερες περιπτώσεις η κατάσταση είναι αυτοπεριοριζόμενη , παρακολουθείται υπερηχογραφικώς και ενδεχομένως αντιμετωπίζεται με φαρμακολογική αγωγή . Επί εμμονής των ευρημάτων και συμπτωμάτων , τότε ενδείκνυται η λαπαροσκοπική προσέγγιση , ιδαίτερα όταν συνυπάρχουν προβλήματα υπογονιμότητας .
Κάθε γυναίκα πρέπει να συμβουλευτεί το γιατρό της έτσι ώστε να ληφθεί μια εξατομικευμένη προσέγγιση για το ζήτημα , γνωρίζοντας ότι καμμία περίπτωση δεν είναι ίδια (ρωτήστε τον γιατρό σας όχι την φιλενάδα σας) , ιδιαίτερα όταν υπάρχουν ενδείξεις για διατήρηση της γονιμότητας .

Απλή Λειτουργική Κύστη Ωοθηκών

Παράδειγμα απλής λειτουργικής κύστης ωοθηκών , η οποία δεν εξελίσσεται σε κυστικό μορφωμα με αιμορραγικά στοιχεία . Η περίπτωσις αυτή είναι πολύ περισσότερο συχνή από την εξέλιξη σε αιμορραγική κύστη . Ενδεχομένως , να υπάρχουν μερικοί κύκλοι κατά τους οποίους η φυσιολογικές διεργασίες εξελίσσονται στα όρια του "φυσιολογικού" . Στο εν λόγω παράδειγμα , το ωορρηκτικό ωοθυλάκιο ξεπέρασε σε μέγεθος τα φυσιολογικά μεγέθη . Η περίοδος ήταν φυσιολογική , στο χρόνο που αναμενόταν . Το μεγάλο ωοθυλάκιο απορροφήθηκε εντελώς , στην ωχρινική φάση του ίδιου κύκλου , (27/12 - 07/01) . Σαφές παράδειγμα , ότι ακόμα και σε κύκλους οι οποίοι είναι ίδιοι σε χρονική διάρκεια , τα εν τω βάθει τεκτενόμενα μπορεί να διαφέρουν . Ολα αυτά τα γεγονότα αποτελούν φυσιολογικές παραλλαγές . Σαφέστατα , μπορεί να υπάρχουν διακυμάνσεις στην ποσότητα εμμήνου ρύσεως , αλλά και διαφορές στην ψυχολογία , λόγω των ορμονών .

Η υπερηχογραφία , και ιδιαίτερα η τρισδιάστατη γυναικολογική υπερηχογραφία , μπορεί να απεικονίσει καλύτερα τα εν τω βάθει τεκτενόμενα . Έτσι , μπορούμε να αποκλείσουμε γυναικολογικούς καρκίνους , να εκτιμήσουμε το ωοθηκικό απόθεμα , να ερμηνέυσουμε τις παραλλαγές του κύκλου , και φυσικά , να αποφύγουμε περιττά φάρμακα , αλλά και επεμβάσεις .

Οι προηγούμενες εικόνες αποτελούν την πρώτη εκτίμηση της λειτουργικής κύστης , τον αποκλεισμό καρκίνου , και την πρόγνωση της εξέλιξης . Οι επόμενες εικόνες αποδίδουν την επιβεβαίωση της διάγνωσης .