Ο Καρκίνος Του Τραχήλου Της
Μήτρας
Ο διηθητικός καρκίνος του τραχήλου της
μήτρας αποτελεί την συχνότερη αιτία
θανάτου από γυναικολογικό καρκίνο σε
παγκόσμια κλίμακα, με περίπου μισό
εκατομμύριο νέες περιπτώσεις κάθε έτος. Ο
αναφερόμενος ρυθμός ανάπτυξης των
συμβάντων στις υποανάπτυκτες χώρες είναι
κατά πολύ υψηλότερος εκείνου των
αναπτυγμένων αλλά και οι δύο ρυθμοί είναι
πολύ πιθανό να υποεκτιμούνται. Ο
αναφερόμενος επιπολασμός της νόσου ανά
100.000 γυναίκες κυμαίνεται από 83 στην
Βραζιλία εώς 3 στο Ισραήλ [1]. Στις Ηνωμένες
Πολιτείες 10.250 νέες περιπτώσεις
αναμένονται κάθε έτος με 3.900 θανάτους από
τη νόσο.
Η μέση ηλικία κατά την οποία παρουσιάζεται η διηθητική νόσος είναι τα 51 έτη, με τον αριθμό των περιπτώσεων να μοιράζεται ισόποσα μεταξύ των ηλικιακών διαστημάτων 30-39 και 60-69. Υπάρχει μια τάση αυξήσεως του σταδίου της νόσου ανάλογα με την ηλικία, η οποία αποδίδεται στον μειωμένο πληθυσμιακό έλεγχο των μεγαλύτερων σε ηλικία γυναικών.
Τα τελευταία χρόνια, οι πρόοδοι στην μοριακή βιολογία εγκατέστησαν μια αιτιολογική σχέση μεταξύ της εμμένουσας λοίμωξης με ορισμένους υποτύπους του ιού HPV και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Σε μιά μελέτη με περίπου 1000 περιπτώσεις διηθητικού καρκίνου τραχήλου, ο επιπολασμός της HPV λοιμώξεως έφτασε το 99,7% [3].
Ο καρκίνος του τραχήλου προχωράει αργά από προδιηθητικές βλάβες (τραχηλική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία-CIN) σε διηθητική νόσο. Ο τακτικός έλεγχος με τεστ παπανικολάου επιτρέπει την διάγνωση της άμεσα αντιμετωπίσιμης προδιηθητικής νόσου. Στις αναπτυγμένες χώρες, η διηθητική νόσος εμφανίζεται σε γυναίκες που δεν ελέγχονται τακτικά με τεστ παπανικολάου. Στις αναπτυσσόμενες χώρες οι υπηρεσίες υγειονομικού ελέγχου δεν είναι επαρκείς ή λείπουν παντελώς, ενώ συχνά οι κοινωνικοί κανόνες συμπεριφοράς και η έλλειψη εκπαίδευσης αποθαρρύνουν τον τακτικό έλεγχο. Ετσι , οι ασθενείς στις χώρες αυτές παρουσιάζονται με προχωρημένη νόσο.
Το γεγονός ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας συνδέεται αιτιολογικά με ιογενή λοίμωξη δημιούργησε ελπίδες για ενδεχόμενη προφύλαξη μέσω εμβολιασμού. Τα αρχικά αποτελέσματα μιας μελέτης ενός μονοδύναμου εμβολίου ενάντια στον τύπο 16 του HPV είναι ενθαρρυντικά [4]. Περισσότερο πρόσφατες μελέτες συνεχίζονται και για πολυδύναμα εμβόλια εναντίον των τύπων 6,11,16,18 του HPV.
Η μέση ηλικία κατά την οποία παρουσιάζεται η διηθητική νόσος είναι τα 51 έτη, με τον αριθμό των περιπτώσεων να μοιράζεται ισόποσα μεταξύ των ηλικιακών διαστημάτων 30-39 και 60-69. Υπάρχει μια τάση αυξήσεως του σταδίου της νόσου ανάλογα με την ηλικία, η οποία αποδίδεται στον μειωμένο πληθυσμιακό έλεγχο των μεγαλύτερων σε ηλικία γυναικών.
Τα τελευταία χρόνια, οι πρόοδοι στην μοριακή βιολογία εγκατέστησαν μια αιτιολογική σχέση μεταξύ της εμμένουσας λοίμωξης με ορισμένους υποτύπους του ιού HPV και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Σε μιά μελέτη με περίπου 1000 περιπτώσεις διηθητικού καρκίνου τραχήλου, ο επιπολασμός της HPV λοιμώξεως έφτασε το 99,7% [3].
Ο καρκίνος του τραχήλου προχωράει αργά από προδιηθητικές βλάβες (τραχηλική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία-CIN) σε διηθητική νόσο. Ο τακτικός έλεγχος με τεστ παπανικολάου επιτρέπει την διάγνωση της άμεσα αντιμετωπίσιμης προδιηθητικής νόσου. Στις αναπτυγμένες χώρες, η διηθητική νόσος εμφανίζεται σε γυναίκες που δεν ελέγχονται τακτικά με τεστ παπανικολάου. Στις αναπτυσσόμενες χώρες οι υπηρεσίες υγειονομικού ελέγχου δεν είναι επαρκείς ή λείπουν παντελώς, ενώ συχνά οι κοινωνικοί κανόνες συμπεριφοράς και η έλλειψη εκπαίδευσης αποθαρρύνουν τον τακτικό έλεγχο. Ετσι , οι ασθενείς στις χώρες αυτές παρουσιάζονται με προχωρημένη νόσο.
Το γεγονός ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας συνδέεται αιτιολογικά με ιογενή λοίμωξη δημιούργησε ελπίδες για ενδεχόμενη προφύλαξη μέσω εμβολιασμού. Τα αρχικά αποτελέσματα μιας μελέτης ενός μονοδύναμου εμβολίου ενάντια στον τύπο 16 του HPV είναι ενθαρρυντικά [4]. Περισσότερο πρόσφατες μελέτες συνεχίζονται και για πολυδύναμα εμβόλια εναντίον των τύπων 6,11,16,18 του HPV.
Σύνδεσμοι Σχετικοί Με Τον Καρκίνο Του Τραχήλου Της Μήτρας
Σταδιοποίηση
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας σταδιοποιείται κλινικά διότι ο περισσότερες αθενείς ανά την υφλιο τιμετωπίζοτι αποκλειστικά και μόνο με ακτινοθεραπεία . Το ισχύον σύστημα σταδιοποίησης είναι το σύσημα της FIGO του 1994 , και φαίνεται στον πίνακα .
Η κλινική σταδιοποίηση είναι συχνά ανακριβής όσον αφορά την έκταση της νόσου . Η ομάδα Γυναικολογικής Ογκολογίας (Gynecologic Oncology Group – GOG) [9 hacker] σε μια μελέτη με 290 ασθενείς οι οποίες σταδιοποιήθηκαν χειρουργικά ανέφεραν σφάλματα στην κλινική σταδιοποίηση της FIGO τα οποία κυμαίνονταν από 24% στο στάδιο ΙΒ μέχρι 67% για το στάδιο ΙVA . Οι περισσότερες ασθενείς παρουσιάστηκαν σε μεγαλύτερο στάδιο νόσου βάσει των ευρημάτων της ερευνητικής λαπαροτομίας , με τις πιθανότερες λεμφαδενικές μεταστάσεις να εντοπίζονται στους πυελικούς και παρααορτικούς λεμφαδένες . Αλλες τοποθεσίες κρυφών μεταστάσεων ήταν το παραμήτριο , το περιτόνεο και το μείζον επίπλουν . Επίσης , μέχρι και 14% των ασθενών μπορεί να υποσταδιοποιούνται βάσει του συστήματος FIGO συνήθως επειδή συνυπάρχει μια καλοήθης κατάσταση όπως πυελική φλεγμονώδης νόσος , ενδομητρίωση και ινομυώματα .
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας σταδιοποιείται κλινικά διότι ο περισσότερες αθενείς ανά την υφλιο τιμετωπίζοτι αποκλειστικά και μόνο με ακτινοθεραπεία . Το ισχύον σύστημα σταδιοποίησης είναι το σύσημα της FIGO του 1994 , και φαίνεται στον πίνακα .
Η κλινική σταδιοποίηση είναι συχνά ανακριβής όσον αφορά την έκταση της νόσου . Η ομάδα Γυναικολογικής Ογκολογίας (Gynecologic Oncology Group – GOG) [9 hacker] σε μια μελέτη με 290 ασθενείς οι οποίες σταδιοποιήθηκαν χειρουργικά ανέφεραν σφάλματα στην κλινική σταδιοποίηση της FIGO τα οποία κυμαίνονταν από 24% στο στάδιο ΙΒ μέχρι 67% για το στάδιο ΙVA . Οι περισσότερες ασθενείς παρουσιάστηκαν σε μεγαλύτερο στάδιο νόσου βάσει των ευρημάτων της ερευνητικής λαπαροτομίας , με τις πιθανότερες λεμφαδενικές μεταστάσεις να εντοπίζονται στους πυελικούς και παρααορτικούς λεμφαδένες . Αλλες τοποθεσίες κρυφών μεταστάσεων ήταν το παραμήτριο , το περιτόνεο και το μείζον επίπλουν . Επίσης , μέχρι και 14% των ασθενών μπορεί να υποσταδιοποιούνται βάσει του συστήματος FIGO συνήθως επειδή συνυπάρχει μια καλοήθης κατάσταση όπως πυελική φλεγμονώδης νόσος , ενδομητρίωση και ινομυώματα .
Βιβλιογραφία
1. Φωτίου Σ. «Γυναικολογική ογκολογία»,
Εκδόσεις «Πασχαλίδη» 2009.
2. Jemal Α, Tiwari RC, Murray Τ, Ghafoor Α, Samuels Α, Ward Ε, et al. Cancer statistics, 2003. CA Cancer J Clin 2004; 54:8-29.
3. Walboomers JM, Jacobs MV, Manos ΜΜ. Human papillomavirus is a necessary cause of invasive cervical cancer worldwide. J Pathol 1999; 189:12-19.
4. Koutsky LA, Ault ΚΑ, Wheeler CM, Brown DR, Barr Ε, Alvarez FB, et al. Α controlled trial of a human papillomavirus type 16 vaccine. Ν Engl J Med 2002; 347:1645-1651.
2. Jemal Α, Tiwari RC, Murray Τ, Ghafoor Α, Samuels Α, Ward Ε, et al. Cancer statistics, 2003. CA Cancer J Clin 2004; 54:8-29.
3. Walboomers JM, Jacobs MV, Manos ΜΜ. Human papillomavirus is a necessary cause of invasive cervical cancer worldwide. J Pathol 1999; 189:12-19.
4. Koutsky LA, Ault ΚΑ, Wheeler CM, Brown DR, Barr Ε, Alvarez FB, et al. Α controlled trial of a human papillomavirus type 16 vaccine. Ν Engl J Med 2002; 347:1645-1651.
