Ήβη - Εφηβεία

Εφηβεία είναι η μεταβατική περίοδος της αύξησης και ανάπτυξης κατά την οποία το ανώριμο ψυχολογικά και μορφολογικά κορίτσι μεταμορφώνεται σε ώριμη και ικανή προς αναπαραγωγή γυναίκα . Χαρακτηριστικά της περιόδου αυτής είναι η επιτάχυνση της κατά μήκους αύξησης , η εμφάνιση των δευτερογενών χαρακτήρων του φύλου , η χαρακτηριστική διαμόρφωση του σώματος και οι σημαντικές ψυχολογικές και άλλες μεταβολές στη διαμόρφωση της προσωπικότητας .

Ποιοί είναι οι Παράγοντες Που Επηρεάζουν Την Εμφάνιση Της Εφηβείας ;

Κύριοι

Δευτερεύοντες

Εφηβεία : Πότε Ξεκινά ;

Η εφηβεία φυσιολογικά ξεκινά :

Η εμμηναρχή έρχεται περίπου 2 χρόνια μετά από την έναρξη της ήβης

( Η απάντηση στην συνηθέστερη ερώτηση των μαμάδων ) .

Η εφηβεία αποτελεί την μετάβαση από την παιδική στην ενήλικο ζωή. Χαρακτηρίζεται από αλλαγές ενδοκρινικές, μορφολογικές και ψυχολογικές. Μια παθολογική ήβη (καθυτερημένη, πρωρη ή απλώς με η φυσιολογικό ρυθμό) θα έχει επιπτώσεις τόσο στον ίδιο το παιδί όσο και στην οικογένειά του .

Εφηβεία : από τί χαρακτηρίζεται ;

Η ήβη χαρακτηρίζεται από την σεξουαλική ωρίμανση που εκδηλώνεται ως:

- η αύξηση των γονάδων (όρχεων, ωοθηκών)
- η ανάπτυξη των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου
- η επιτάχυνση της καθ’ ύψος αύξησης

Η ωρίμανση αυτή έχει ως αφετηρία το «ξύπνημα» του υποθαλάμου και την συνακόλουθη διέγερση του άξονα υποθάλαμος – υπόφυση - γονάδες με αποτέλεσμα την έκκριση στεροειδών του φύλου και την προετοιμασία προς την γονιμότητα.

Διάφοροι παράγοντες καθορίζουν την ηλικία έναρξης της ήβης: γενετικοί, φυλετικοί, διατροφικοί και ψυχικοί. Διεθνώς καταγράφεται μία τάση έναρξης της ήβης σε νεαρότερη ηλικία.

Εφηβεία : Πως και για τι αρχίζει ;

Ενώ δεν είναι ακόμα επαρκώς διευκρινισμένος ο εναρκτήριος μηχανισμός που προκαλεί το «ξύπνημα» του υποθαλάμου, ξέρουμε ότι η κατά ώσεις έκκριση του εκλυτικού παράγοντα των γοναδοτροφινών (LHRH) από τους υποθαλαμικούς νευρώνες, που προκαλεί την επίσης κυματοειδή έκκριση της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH) από την υπόφυση, προηγείται 1 με 2 χρόνια της εμφάνισης των κλινικών σημείων της ήβης. Το φαινόμενο αυτό, που συμβαίνει κυρίως κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου, αυξάνει διαρκώς σε συχνότητα και ένταση, οδηγώντας σε διαδοχική διέγερση της υπόφυσης, των γονάδων και τελικά όλων των ιστών στόχων των στεροειδών του φύλου. Έτσι, η απάντηση των γοναδοτροφινών LH (θυλακιοτρόπος ορμόνη) και FSH (ωχρινοτρόπος ορμόνη) στην προκλητή εξέταση μεGnRH  (Gonadotropin Releasing Hormone, LHRH test) τροποποιείται προοδευτικά με την επικράτηση της LH σε σχέση με την FSH. Mέγιστη απάντηση της LH > 5 mIU/ml, ή λόγος μέγιστης απάντησης της LH προς αυτή της FSH > 0.6, υποδεικνύουν την «επίσημη» υποθαλαμική έναρξη της ήβης. Η αύξηση τηςFSH έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη των σπερματογόνων σωληναρίων στον όρχι, του στρώματος και των θυλακειοειδών κυττάρων στην ωοθήκη. Η αύξηση της LH διεγείρει τα κύτταρα Leydig και την παραγωγή τεστοστερόνης στο αγόρι, τα θυλακειοειδή κύτταρα και την παραγωγή οιστραδιόλης στο κορίτσι. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται γοναδαρχή. Δύο περίπου χρόνια πριν, τα επινεφρίδια αρχίζουν να εκκρίνουν δεϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA), πιθανότατα κάτω από την επίδραση ενός κεντρικού παράγοντα, διαφορετικού από την LH την FSH και την ACTH. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αδρεναρχή, και είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνη για την ανάπτυξη τρίχωσης στο εφήβαιο και τη μασχάλη καθώς και την επιτάγχυνση στο ρυθμό αύξησης που μπορεί να παρατηρηθεί πριν ακόμη γίνουν κλινικώς αντιληπτά τα σημεία της ήβης.

Σημεία έναρξης εφηβείας

Το πρώτο σημείο της έναρξης της ήβης περίπου στην ηλικία των 10,5 ετών (8-13), είναι η ανάπτυξη ψηλαφητού μαζικού αδένα (συχνά ετερόπλευρα στην αρχή), που συνοδεύεται ή ακολουθείται από την παρουσία τρίχωσης στο εφήβαιο. Η τρίχωση στην μασχάλη ακολουθεί 1-1,5 χρόνο αργότερα. Το μεσοδιάστημα μεταξύ του σταδίου B2 και της εμμηναρχής είναι περίπου 2 έτη. Η περίοδος αποκτά πλήρως τον κυκλικό της χαρακτήρα μέσα σε 1-2 χρόνια από την έναρξή της, καθώς οι πρώτοι κύκλοι είναι συνήθως ανωορηκτικοί .

Τα υπερηχογραφικά δεδομένα συμπληρώνουν τα κλινικά για την εκτίμηση της εφηβικής ωρίμανσης:

- Μήτρα > 35 mm σε μήκος, σχέση σώματος / θόλου > 1, απιοειδής μορφολογία και απεικόνιση της διακριτής λεπτής γραμμής του ενδομητρίου θεωρούνται σημεία εφηβικής ορμονικής επίδρασης και πρέπει να αναζητούνται από τον παιδοακτινολόγο.

- Οι ωοθήκες, ήδη από την ηλικία των 6 ετών, έχουν μέγιστη διάμετρο 20-25 mm και συχνά μια μικροκυστική μορφολογία (< 5 mm), που είναι όμως φυσιολογική. Διάμετρος όμως > 30 mm και/ή όγκος ωοθήκης > 3 cm3 με παρουσία ωοθυλακίων σημαίνουν εφηβική ωρίμανση.

- Από εργαστηριακής πλευράς, τα επίπεδα της αιθινυλ-οιστραδιόλης (Ε2) στις 8:00 π.μ. είναι σίγουρα βοηθητικά (προεφηβικά επίπεδα: < 15 pg/ml), όμως η προκλητή δοκιμασία με LHRH είναι η καθοριστικής σημασίας εξέταση για την ορμονική εκτίμηση της ήβης.

 

Δείτε Επίσης

Καθυστερημένη Ήβη

Ανάπτυξη Μαστού Στην Εφηβεία

 

[ Επικοινωνία ] [ Αρχή Σελίδας ] [ Sitemap ]

[ Find Us On Google Maps ]